‘HUKUKİ SÜREÇLER PROJELERİ YAVAŞLATIYOR’
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Aydın programının devamında Didim ilçesinde geçti. Bakan Ersoy, Didim Ticaret Odası’nda kentteki turizm temsilcileriyle bir araya geldi. Yüksek turizm potansiyeline sahip ilçeye bakanlık olarak önemli yatırımlar ve destekler sunduklarını belirten Ersoy, Ege Bölgesi’nin mevcudun iki katı kadar yabancı turisti çekebilecek potansiyelinin olduğunu dile getirdi. Bu kapsamda, Ege Turizm Merkezleri projelerini geliştirdiklerini kaydeden Ersoy, hukuki süreçlerin projeleri yavaşlattığını, 4-5 yıllık duraksamalar olabildiğini aktardı. Doğru projelerle turizm yatırımları için kaynak oluşturulabildiğini dile getiren Ersoy, ören yeri girişlerinden elde edilen gelirin yüzde 100’e yakın arttığını dile getirdi.
‘APHRODİSİAS MİRASINI TÜM DÜNYAYA TANITACAĞIZ’
Bakan Ersoy, daha sonra Karacasu ilçesinde Afrodisias Antik Kent basın lansmanına katıldı. Geleceğe Miras Aphrodisias tanıtım videosunun izlenmesinin ardından konuşan Ersoy, Aphrodisias’ın Anadolu’nun kültürel birikimi ile Roma dönemi heykeltıraşlık yeteneğini tanıtan bir medeniyet mirası olduğunu dile getirdi. İlk ikisi Efes ve Hierapolis’te gerçekleştirilen toplantıların üçüncüsünü ‘Geleceğe Miras Aphrodisias’ projesi ile Aydın’da yaptıklarını anlatan Bakan Ersoy, “Bu toplantının konusu Aphrodisias Antik Kenti. M.Ö. 4500’lerden beri iskan gören Aphrodisias Antik Kenti, ünlü fotoğrafçımız Ara Güler’in fotoğrafları ile ölümsüzleşmiştir. Kentte görülen kalıntıların büyük bölümü Roma dönemine aittir. Kent tiyatrosu, Odeion’u, muazzam tetrapylon’u ile büyüleyici bir görünüm taşımaktadır. Aphrodisiaslılar kendilerini heykeltıraşlık sanatındaki ustalıklarıyla Roma dünyasına tanıttılar, biz de onların mirasını yapacağımız koruma çalışmaları ile tüm dünyaya tanıtacağız” dedi.
’12 AYLIK KAZI SÜREÇLERİMİZİ BAŞLATIYORUZ’
Arkeolojik alanlardaki yapıları çok kısa sürelerde ayağa kaldırarak antik kentlere ve bulundukları bölgenin kültür ve turizm potansiyeline katma değer kazandıracaklarını dile getiren Bakan Ersoy şöyle devam etti:
“Aphrodisias ile birlikte Efes, Hierapolis, Bergama, Sardis, Sagalassos, Labranda, Milet, Limyra başta olmak üzere yabancı heyetler tarafından yürütülmekte olan tüm kazılarda 12 aylık kazı süreçlerimizi başlatıyoruz. Bunlardan biri olan Aphrodisias kazı ve restorasyon çalışmalarını yıl boyunca sürdürmek üzere Bakanlığımız adına görev yapacak değerli bilim insanımız ise aynı zamanda Tripolis Antik Kenti Kazısı Başkanı olan Prof. Dr. Bahadır Duman’dır. Aphrodisias’ta ilk keşif ve araştırmaları 18’inci ve 19’uncu yüzyıllarda seyyahlar tarafından gerçekleştirilmiştir. 1904 yılında ise ilk kazı çalışmaları başlamıştır. Aralıklarla devam eden bu kazı çalışmalarının ardından ilk sistemli kazılar ise 1961 yılında rahmetli hocamız Prof. Dr. Kenan Erim tarafından sürdürülmüştür. 1991 yılından bu yana da ABD’den Prof. Dr. Ronald Smith başkanlığında yürütülmektedir. 120 yıllık süreç içerisinde Aphrodisias’ta yapılan kazılar sonucunda antik kentin yüzde 12’si kazılmıştır. Heykeltıraşlık ekolü ile tarihte iz bırakan Aphrodisias Antik Kenti; 9 Temmuz 2017 tarihinden bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer almaktadır.”
‘KAZILARA DEVAM EDİLECEK’
Aphrodisias’ın, anıtsal mimarisiyle ve müzede sergilenen sayısız heykeltıraşlık eserleri ile en göz alıcı antik kentlerden biri olduğunu ifade eden Bakan Ersoy, “Aphrodisias’ta kent parkı ve havuzun yanı sıra hemen yanımızda bulunan ve Aphrodisias’ın en ihtişamlı yapılarından biri olan Tetrastoon’da ise kazı ve restorasyon çalışmalarını başlatıyoruz. Antik dönemde Aphrodisias’taki Bazilika kentin en büyük kapalı binasıydı. Binanın ön cephesine odaklanan yeni bir proje ile devasa giriş sütunlarını ayağa kaldırma çalışmalarını 2023 yılında tamamlamış ve binanın cephesinde Diokletianus’un Tavan Fiyat Fermanı’nı sergilemiştik. Şimdi ise hazırladığımız yeni projeyle binanın kalan kısmında kazı yapacak, mozaiklerin konservasyonunu tamamlayacak ve sütunları ayağa kaldırarak yapının ziyaretçiler tarafından algılanmasını kolaylaştıracağız” ifadelerini kullandı.
‘ADINA YAKIŞIR BİR GÖRÜNÜME KAVUŞTURACAĞIZ’
Yaklaşık 120 yıl önce kazılan ve aradan geçen zamanda tekrar toprak altında kalan Gymnasium’u kazarak yapıyı yeniden ortaya çıkaracak ve ziyaretçi güzergahına alternatif oluşturacaklarını anlatan Bakan Ersoy, “Tiyatro Hamamı önündeki sütunlu salon, eksiksiz sütunlarıyla alanın en çekici mekanlarından biridir. Yeni bir proje ile arkadaki hamam odalarının da ziyaretçiye açılmasını sağlayacağız. 1994 yılında Agora’da yapılan araştırmalarda sütun sıralarının konumu ve doğrultusu keşfedilmiş ancak bu alanda şimdiye kadar herhangi bir kazı çalışması yapılmamıştır. Bu alanda yapılacak kazı çalışmalarıyla Aphrodisias’ta yeni bir yapı daha ortaya çıkaracağız. Uzunluğu 3,5 kilometreye ulaşan ve yüksekliği yer yer 10 metreyi bulan Aphrodisias surlarının neredeyse tamamı yabani bitki örtüsünün altında görünmez halde. Burası için hazırladığımız projeyle sur duvarlarını tekrar görünür hale getirecek; restorasyon ve konservasyon çalışmalarıyla anıtsal görünümünü yeniden kazandıracağız. Gece aydınlatması ile birlikte de adına yakışır bir görünüme kavuşturacağız” açıklamalarında bulundu.
1 MİLYAR 750 MİLYON TL’LİK BÜTÇE
Aphrodisias’ta Osmanlı Dönemi Hamam ve Geyre evlerine yönelik belgeleme- konservasyon ve restorasyon çalışmalarını da bu proje kapsamında gerçekleştireceklerini anlatan Bakan Ersoy, “Aphrodisias, çok sayıda yazıta ve olağanüstü çeşitlilikte ve kalitede kabartmalı mermer lahite sahiptir. Bu eserler için kentte iki yeni teşhir alanı planladık. Bütüncül bir çevre düzenleme çalışması ile ziyaretçi karşılama merkezi, yürüyüş yolları, açıklayıcı ve yönlendirici bilgi panoları, toplanma ve bilgilendirme alanları ile etkinlik ve dinlenme alanları oluşturacağız. Anıtsal yapılar ile gezi güzergahlarını aydınlatarak antik kenti gece müzeciliği kapsamında da ziyarete açacağız. Öte yandan Aphrodisias müzemizde güçlendirme çalışmaları, teşhir- tanzim ve onarım uygulamalarını da gerçekleştireceğiz. Aphrodisias için hazırlanan bütün bu projeler, başlayan uygulamalar ve yoğun bir mesai ile kentin daha çok kişiye ulaşmasını sağlayacağız ve süreç için 1 milyar 750 milyon TL bütçe ayıracağız” diye konuştu.
Konuşmasının ardından alanda incelemelerde bulunan Bakan Ersoy, daha sonra kentten ayrıldı.
Nevra UÇKAÇ/ AYDIN,
