Ukrayna’nın Odesa Kenti Kültürel ve Tarihi Mirasını Koruma Çabaları

Ukrayna’nın Odesa kenti, 230 yıllık siyasi ve kültürel geçmişiyle dikkat çekiyor. Ancak, Rusya savaşı sonrasında cadde isimlerinin değişmesi ve tarihi eserlerin alıkonulmasıyla beraber kültürel bir yıkım tehlikesiyle karşı karşıya kalmış durumda.

ABD’li NYTimes’ın son haberi ise Sovyetler Birliği’nin egemen olduğu coğrafyanın, İkinci Dünya Savaşı sonrasında yeniden şekillenen politik ortamla birlikte pek çok Ukrayna kentinde tarihi ve kültürel sembollerin dönüşümüne tanıklık ettiğini gözler önüne seriyor.

Rusya’nın Ukrayna topraklarını halen işgal etmesi, drone uçakları ve silahlı saldırılarla devam eden bombalamalarla birlikte daha da karmaşık bir hal almış durumda.

Ukrayna’nın Tarihi ve Kültürel Mirasına Yönelik Endişeler

Devam eden savaş sürecinde, Ukrayna’nın tarihi ve kültürel mirasının akıbeti de merak konusu haline gelmiş durumda. Ukraynalı yetkililer, ülkenin tarihi dokusunu ve kültürel mirasını koruma konusunda hassas bir tutum sergiliyorlar.

Ülkenin dekolonizasyon yasası da bu doğrultuda atılan adımlardan biri olarak 2023 yılında yürürlüğe girmişti. Bu yasa, Ukrayna’nın Rus İmparatorluğu ve Sovyetler Birliği dönemlerinden gelen miraslarından kurtulma çabasını simgeliyor. Daha önce alınan yasalar ise Sovyet sembollerini yasaklamış, ülke genelinde Lenin heykellerini kaldırmış ve Ukraynaca dilini kamusal yaşamın önemli bir parçası haline getirmişti.

Odesa Kentinde Kültürel Değişim Tartışmaları

Odesa kenti, imparatorluk ve Sovyet geçmişini yansıtan anıtlara ev sahipliği yapıyor. Odesa Kent Konseyi Kültür Departmanı Başkanı Ivan Liptuga, kentin tarihine bağlılığın önemine vurgu yaparak, kültürel mirasın silinmesini veya değiştirilmesini mümkün görmüyor.

Liptuga, aynı zamanda kentin edebi ve kültürel mirasını simgeleyen isimlerin kaldırılmasını anlamsız bulduğunu belirtiyor.

Odesa’da Rus mirasını temsil eden kültürel unsurların kaldırılması savunucuları, bunun kenti Rus etkisinden kurtarma fırsatı olarak görebilir. Ancak, Odessa Journal’ın editörü Poletti, Rus mirasının tamamen yok edilmesinin Ukraynalıları yabancılaştırma riski taşıdığını düşünüyor.

Poletti, Ukrayna kimliğinin etnik değil, sivil bir kimlik olduğunu ve tek tip bir etnik modelin zorlanmasının büyük sosyal çatışmalara sebep olabileceğini belirtiyor.